Gerard Staals - Virtual Landscapes

Galerie

Een reeks imaginaire landschappen gestart in 2011. De aanleiding zijn zowel bestaande landschappen als krantenfoto's (hoeven geen landschap te verbeelden) die wat hun compositie betreft kunnen lijken op een landschap. De afbeelding wordt vervolgens getransformeerd in een landschappelijk concept.

uit 2011 tot 2023 (klik op de afbeelding om het werk groter te bekijken)
stuur een bericht naar de kunstenaar

INTO THE WOOD — INTO THE WOOD
2023
De kleur blauw blijft me intigreren. Het is net alsof het me letterlijk meer ruimte geeft bij het maken van een nieuw schilderij. Zo ook in dit doek: Into the wood. Het is een beetje onheilspellend bos geworden. Er argeloos doorheen lopen word je een beetje tegengemaakt. Daarnaast biedt het bos perspectief. Aan het einde van het bos is er licht. Ten teken dat je ontsnapt bent aan de wat grillige, onderwaterachtige bomen? En daarnaast is er nog de 'gouden plak' aan de linkerzijde. Een intrigerende, maar aanlokkelijke val, waar je niet in moet trappen? Kortom: niks is zeker. Net als in het leven.

Goldfields Apache Junction Arizona — Goldfields Apache Junction Arizona
2018
In het afgelopen decennium was ik (met mijn vrouw) een aantal keren in de USA. Bezochten tijdens onze roadtrips grote steden, maar vooral de Nationale Parken. Vooral Utah, Nevada, California en Arizona. De meest in het oog springende kleur daar was: ROOD. Of roodbruin, of oranje, of oker. Ik nam ter plekke zelfs wat zand (stof) mee naar huis om het te verwerken in mijn schilderijen. Zoals in deze Goldfields Apache Juncyion. Overigens: op verschillende plekken wer vooraal aan het eind van de 19e eeuw ook nog goud gedolven. De vegeterende ghosttowns herinneren er nog aan. Bij dit schilderij heb ik me vooral laten insireren door het bijna mafische Monument Valley, de woestijn waar de staten Utah, Arizona, Colorado en New Mexico bij elkaar komenhet punt waar de staten Utah, Arizona, Colorado en New Mexico bij elkaar komen.

Dead Forest — Dead Forest
2017
Bomen schilder ik wel vaker. Meestal vrij rudimentair, in de betekenis van 'skelet', de stam en de takken, dus. Zelfs afgestorven bomen intrigeren me. Het verval, al dan niet veroorzaakt door ouderdom, milieu- of natuurrampen. Dead Forest is zo'n schilderij. De gekozen kleuren suggereren dat er iets heeft plaatsgevonden dan niks te maken heeft met de leeftijd van de bomen. De 'wolk' wijst misschien zelfs op de oorzaak van het verval.

Supercell 1 — Supercell 1
2017
Extreme weersomstandigheden fascineren me. In Nederland valt het meestal nog wel mee. Maar de klimaatsverandering zorgt in grote delen van de wereld op dit ogenblik voor grote overlast. Een fenomeen dat hallucinerende vormen aanneemt is de zogenaamde 'supercell', het zwaarste type onweersbui dat kan voorkomen. Windsnelheid en windrichting, en ook de temperaturen daarin, verschillen in boven- en onderlaag. Het effect is het onstaan van een mesocycloon, die gepaard gaat met extreme windsnelheden en extreme hoeveelheden neerslag, ook in de vorm van hagel. Kortom: een afschrikwekkend natuurverschijnsel.

Supercell 2 — Supercell 2
2017
Extreme weersomstandigheden fascineren me. In Nederland valt het meestal nog wel mee. Maar de klimaatsverandering zorgt in grote delen van de wereld op dit ogenblik voor grote overlast. Een fenomeen dat hallucinerende vormen aanneemt is de zogenaamde 'supercell', het zwaarste type onweersbui dat kan voorkomen. Windsnelheid en windrichting, en ook de temperaturen daarin, verschillen in boven- en onderlaag. Het effect is het onstaan van een mesocycloon, die gepaard gaat met extreme windsnelheden en extreme hoeveelheden neerslag, ook in de vorm van hagel. Kortom: een afschrikwekkend natuurverschijnsel.

Monument Valley Arctic Age — Monument Valley Arctic Age
2016
Monument Valley Arctic Age is een beeld uit de verre toekomst. De hete woestijnen van Utah en Arizona behoren definitief tot het verleden. Van de Navajo's geen spoor, en van de latere immigranten evenmin. Een nieuwe ijstijd heeft bezit genomen van het woestijnlandschap. Overleven is slechts weggelegd voor weinigen. En nog slechtere tijden dreigen.

Oilfields - Toxic Rain — Oilfields - Toxic Rain
2015
Geïnspireerd door de luchtfoto's van woestijnen, olievelden en industriële nederzettingen in de desert van Mishka Henner begin ik aan een van zijn 'oilfields', in dit geval in de Lybische woestijn. Niet alleen de 'plants' zijn in beeld gebracht maar ook de toxische vervuiling. Kortom: de wezenlijke aantasting van het landschap. Inmiddels zullen, na de van van Khadaffi, rebellengroepn het landschap nog meer verminkt hebben. Mijn schilderij is geen letterlijke weergaven van Henners foto's. Ik heb letterlijk mijn eigen landschap gemodelleerd. Ook de kleuren heb ik expressiever gemaakt. De boodschap blijft dezelfde: De aarde wordt vergiftigd, vernietigd. Het kapitaal regeert.

Blue Mountains — Blue Mountains
2013
Het eerste tweeluik in de reeks Virtual Landscapes. De kleur blauw is opnieuw prominent aanwezig. In verschillende tinten en dieptes. Het zou een Amerikaans landschap bij maanlicht kunnen zijn. Maar het is niet uitgesloten dat het gewoon een dagopname is, met een flauwe zon. Het landschap is grillig, rotsachtig en zichtbaar door hoge, donkerblauwe bomen. De twee doeken van het tweeluik zijn elk 100x80, maar zijn ook los van elkaar te koop (per stuk € 795,00)

Blue Mountains 1 — Blue Mountains 1
2013
Het linker deel van het tweeluik BLUE MOUNTAINS uit de reeks Virtual Landscapes. De kleur blauw is opnieuw prominent aanwezig. In verschillende tinten en dieptes. Het zou een Amerikaans landschap bij maanlicht kunnen zijn. Maar het is niet uitgesloten dat het gewoon een dagopname is. Het landschap is grillig, rotsachtig en zichtbaar door hoge, donkerblauwe bomen.

Blue Mountains 2 — Blue Mountains 2
2013
Het rechter deel van het tweeluik BLUE MOUNTAINS uit de reeks Virtual Landscapes. De kleur blauw is opnieuw prominent aanwezig. In verschillende tinten en dieptes. Het zou een Amerikaans landschap bij maanlicht kunnen zijn. Maar het is niet uitgesloten dat het gewoon een dagopname is met een flauwe zon. Het landschap is grillig, rotsachtig en zichtbaar door hoge, donkerblauwe bomen.

Bucca: The spy who came in from the cold — Bucca: The spy who came in from the cold
2012
Voor het schilderij Bucca: the spy who came in from the cold (130x90) liet ik me inspireren door een foto van de Amerikaanse strafgevangenis Bucca, op zo'n 500 kilometer ten noorden van Bagdad. De foto in de Volkskrant liet lange, parallelle rijen Irakese gevangenen zien die in hun gele overalls op de binnenplaats neerknielen in gebed. Op de achtergrond beschijnen de schijnwerpers het tafereel. Maar het beeld kan zomaar kantelen en zichzelf transformeren in een bizar landschap waar het mogelijk moet zijn dat er levensgrote kometen of sterren dichtbij aan het nachtelijk firmament verschijnen. Zo kantelt een moment en een beeld in een kompleet andere wereld. Een winterse wereld. Die niks te maken heeft met Afghanistan. Een imaginair landschap.

Blue Wood: the silence of the fireflies — Blue Wood: the silence of the fireflies
2012
Geïnspireerd door een foto in De Volkrant waarop een donker, blauwachtig bos werd afgebeeld, met miljoenen vuurvliegjes. In mijn doek is niet alleen het blauwe bos zichtbaar, maar ook de vegetatie op de bomen en op de stammen: zwammen (zelf verzameld in het bos en op mijn eigen land), verdorde struiken en andere verweerde vegetatie. Een heleboel materiaal is opgeslokt door het blauwe bos. Geluidloos zweven de miljoenen vuurvliegjes.

Winter Blues 1 — Winter Blues 1
2012
In Winter Blues 1 blijf ik voortborduren op Winsor Blue, een licht transparante groenachtig blauwe kleur (mits erg verdund). Daarnaast zit er Pruisich blauw in verwerkt en (voor de eerste keer door mij gebruikt) een kleur zwart. Hoewel het wit van de winter op de voorgrond treedt, is hier en daar de herfstige ondergrond (in de kleuren geel en sienna) nog duidelijk zichtbaar. Verlaten in het landschap staan geraamtes van ontbladerde bomen, reikhalzend naar de lucht.

Winter Blues 2 — Winter Blues 2
2012
In Winter Blues 2 blijf ik zoals in Winter Blues 1 voortborduren op de kleur Winsor Blue, een licht transparante groenachtig blauwe kleur (mits erg verdund). Daarnaast zit er nogal wat Pruisisch blauw in verwerkt. En (het is immers een winterlandschap) springt het wit van de winter eruit. Verlaten in het landschap steken geraamtes van grillige, ontbladerde en met sneeuw bedekte bomen de lucht in.

Winter Blues 3 - Starry Night — Winter Blues 3 - Starry Night
2012
In Winter Blues 3 - A Starry Night borduur ik verder op de twee voorgangers. Ook hier veel Winsor Blues, en zelfs zwart. Ondanks de winter 'groen' aan de bomen, dus pijnboomachtigen. De diepblauwe lucht wordt beheerst door het licht van felle, hun licht in cirkels reflecterende sterren. In de verte het donkere berglandschap. De stilte van de nacht.

Winter Blues 4 — Winter Blues 4
2012
In Winter Blues 4 borduur ik opnieuw verder op de drie voorgangers. Ook hier veel Winsor Blue en Pruisisch Blauw. Ondanks het winter groen beneden. Donkere, bijna macabere bomen. De diepblauwe lucht gebroken door het licht van in cirkels reflecterende sterren. Boven de besneeuwde toppen van het berglandschap op de achtergrond. Verder niets dan de stilte van de nacht.

Red Sky Blues — Red Sky Blues
2012
Red Sky Blues is een aanklacht tegen de vernietiging van de natuur door de chemische industrie, wereldwijd. In de verte heb ik me laten inspireren door de Industrial Landschapes van de Canadese fotograaf Burtynsky. Mijn Red Sky Blues is een vergiftigde wereld aan de voet van een letterlijk vuil spuitende industriegigant. In het schilderij zijn niet zonder reden de plaatsnamen van de meest bekende milieurampen verwerkt: Bhopal (India; methyl isocyanate), Chernobyl (Rusland; cesium 137, strontium 90), Seveso (Italië; dioxine), Love Canal (VS; zware metalen), Baia Mare (Roemenië; cyanide) en Aznacollar (Spanje; zware metalen). En het houdt niet op. Wanneer komen de gifbelten uit China tevoorschijn? Of de schildklierkankers nade halve meltdown na de tsunami in Japan? Kortom: Red Sky Blues zingt de blues over de afbraak van de natuur. Het doek (90x120x4) bevat naast acrylverf ook zand, kolengruis, vezelstoffen, stenen, karton, goudpoeder en koperverf.

Malvinas Offshore Drifting — Malvinas Offshore Drifting
2012
Alsof de Islas Malvinas (de Falkland Eilanden) op drift geraakt zijn in een zee van koud blauw water en net gesmolten ijs. Als loshangende, door blauwalgen aangetaste rotsformaties in de ijskoude zee. De Islas Malvinas, op drift, verder dan de zuidelijkste punt van het Zuid-Amerikaanse continent, Tierra de Fuego. De onherbergzaamheid tegemoet. In het schilderij gaan water en lucht naadloos in elkaar over. De echte aanleiding tot het schilderen van dit schilderij was de ontdekking van een groot, kwaadaardig melanoom op mijn rug. Het is door twee operaties in 2012 verwijderd. Een heftige periode.

Copacabana Autumn — Copacabana Autumn
2011
Het seizoen draait, en ook op het strand van Copacabana wordt het stiller. Zelfs in Brazilië kan het herfst zijn. Ik laat de wereld kantelen. De aarde zweeft in de lucht en het water of de lucht, wat het ook moge zijn, tuimelt vol met afgevallen bladeren. In dit geval o.a. de gouden blaadjes van de Japanse ginkho. Mijn inspiratie van dit schilderij haalde ik uit een krantenfoto. Daarop was een bizar landschap te zien: de Braziliaanse actiegroep Rio de Paz had honderden groene bezems geplaatst op het strand van Copacabana (Rio de Janeiro), met de steel in het zand, de omgekeerde wereld dus. Evenveel bezems als er Braziliaanse parlementsleden zijn. De boodschap: de bezem door de corrupte burelen! Die beelden heb ik inmiddels ver achter me gelaten. Ik heb een imaginair landschap geschilderd. Het zou gewoon met elk strand, met elke lucht, met elke oceaan kunnen gebeuren. Sluit je ogen maar, en je ziet het voor je.

Sheltering Sky — Sheltering Sky
2012
Een desolaat sneeuwlandschap onder een zwarte hemel. Zelfs geen ster te zien. Het moet het begin van de oneindigheid zijn. Winter in de barre onmetetelijkheid van Canada. Want de boerderij aan de horizon heeft verdacht veel westerse trekken. En natuurlijk ben ik de Amerikaanse auteur Paul Bowles dankbaar voor het leveren van de titel. In 1949 immers schreef hij al 'The Sheltering Sky' (Het dak van de wereld) waarin hij op een beklemmende wijze de onmogelijkheid voor de zich beschaafd noemende westerse mens te aarden in deze wereld. Ik lees zijn woorden: "Er verschijnt een zwarte ster, een punt van duisternis in de heldere nachthemel. Punt van duisternis en toegangspoort tot rust. Strek je hand uit, steek hem door het fijne weefsel van het dak van de hemel, en rust." Jammer dat je in een zwarte hemel een zwarte ster niet kunt zien. Virtual landscape. In het schilderij zelf komen Bowles' woorden terug. Aan de zijkanten staat de tekst "A black star appears, a point of darkness in the night sky's clarity". En boven in de lucht: "Death is always on the way, but the fact that you don't know when it will arrive seems to take away from the finiteness of life. Yet everything happens only a certain number of times, and a very small number, really. How many times will you remember a certain afternoon that's so deeply a part of your being that you can't even conceive of your life without it? Perhaps four or five times more. Perhaps not even. How many times will you watch the full moon rise? Perhaps twenty. And yet it all seems limitless".

Vagabond Sky — Vagabond Sky
2012
VAGABOND SKY, heb ik dit doek genoemd. Geïnspireerd door de muziek van Mark Knopfler (Dire Straits) en Emmilou Harris in 'All The Roadrunning'. I've a million miles of vagabond sky clocked up above the clouds and I'm still your man for the roaming'. En zie me weer fietsen op de eindeloze Spaanse hoogvlakte, de meseta, tussen Burgos en Leon. De ruimte, de onmetelijkheid, een road-painting. Deel uitmakend van mijn odyssee naar Santiago de Compostela. Of rijden over de magistrale Pacific Coast Highway, van Los Angeles naar San Francisco. Honderden mijlen de imponerende Pacific aan je linkerzijde. Subtropisch groenblauw. En de warme heuvels aan je rechterzijde. Minder groen, eerder drooggeblakerd door de zon. Een soort aard paradijs.