On The Road
Op 24 april 2010 vertrok ik per fiets naar Compostela. Aankomst 24 mei, afstand 2500 kilometer. De Camino vanaf Saint-Jean-Pied-de-Port tot Santiago heeft veel indruk op me gemaakt. Het wordt een serie van 10 schilderijen, elk over een markant punt op de route. Impressies. Beelden. Ervaringen. Letterlijk en figuurlijk hoogte- en dieptepunten.
uit 2010 tot 2012
(klik op de afbeelding om het werk groter te bekijken)
stuur een bericht naar de kunstenaar
Santiago de Compostela
2012Het laatste schilderij in de reeks. Het eindpunt van mijn 2500 kilometer lange fietstocht naar Santiago de Compostela in Galicië, noord-west Spanje. De meest natte regio van het land. En dat heb ik geweten. De machtige granieten kathedraal van Sint Jacob (Santiago) van buiten groenig van het vocht en de korstmossen. Onder meestal een zware hemel. 's Avonds badend in een groenig floodlight. En boven in de donkere lucht de miljoenen sterren, immers: Compostela (= de sterrenvelden). Vandaar een tekst van Paul Bowles in het schilderij: "A black star appears, a point of darkness in the night sky's clarity. Point of darkness and gateway to repose. Reach out, pierce the fine fabric of the sheltering sky, take repose." Die rust neem ik nu: de serie is voltooid. Evenals de andere schilderijen in een zwarte baklijst met brede gouden rand. Is bij de prijs inbegrepen.
Saint-Jean-Pied-de-Port
2010Saint-Jean-Pied-de-Port, een legendarische plek aan de voet van de Pyreneeën. Veel pelgrims die naar Santiago de Compostela gaan starten hier hun Camino. Eerst de 1056 meter hoge Col d'Ibañeta over en dan nog 900 kilometer te gaan. In het schilderij doemen de Pyreneeën op, inclusief de gevaren. Tekstfragemten uit het 'Chanson de Roland', het Middeleeuwse heldenepos, zijn ingevoegd. Maar het is nat en koud. Geen fietsweer. En toch moet er gefietst worden. Ik zie er letterlijk tegenop. De prijs is inclusief brede zwart-gouden baklijst.
Roncesvalles
2010Gesloopt kwam ik aan in Roncesvalles na 28 kilometer steil bergop over de Pyreneeënpas . 's Morgens vroeg vertrokken uit Saint-Jean-Pied-de-Port voor de klim over de Ibañeta (1056 m.): mist en regen, temperatuur 2 graden. Beelden van de wanhopig om assistentie roepende Roeland bonken door mijn hoofd. Maar de legers van Karel de Grote komen te laat. Een historische plek uit de Middeleeuwen waar volgens het 'Chanson de Roland' een eerste Armageddon plaatsvond tussen de Moren (Islamieten) en de Christenen. Neverending story. De prijs is inclusief brede zwart-gouden baklijst.
Puente la Reina
2011Puente la Reina, heet het derde schilderij in de reeks. Puente la Reina is een van de meest markante plekken op de route naar Santiago de Compostela, ja zelfs de plek waar alle pelgrimswegen samen komen, en waarvandaan er nog maar één weg voert naar het verre Galicië: "y desde aqui todos los caminos a Santiago se hacen uno solo". De brug markeert een soort 'point of no return', het magnetische veld van Compostela zuigt je als het ware door de sterrenvelden naar de kathedraal van Santiago. De prijs is inclusief zwart-gouden baklijst.
Santo Domingo de la Calzada
2011De kathedraal van Santo Domingo de la Calzada. Sinds mensenheugenis huizen daarin een haan en een hen. Het gevederde duo speelt een cruciale rol in een mythisch verhaal, waarbij de geile herbergiersdochter uit het dorp haar oog heeft laten vallen op een jonge Duitser die met zijn ouders op weg is naar Compostela. Omdat de devote knaap niet op haar avances wil in gaan beschuldigt zij hem van diefstal, waarna hij na snelrecht wordt opgehangen. Door een miraculeuze interventie van Santiago blijkt de jongen later toch weer in leven. Als de ouders van de Duitse knaap bij hun terugkeer in het dorp deze wonderbaarlijke verrijzenis melden aan de rechter van Santo Domingo die net bezig een copieuze maaltijd te verorberen, foetert deze, wijzend op het gevogelte op tafel: Uw zoon is niet meer in leven! Hij is net zo dood als deze gebraden haan en hen! Waarop de gebraden haan en gebraden hen levend opspringen van hun schotels. Wat vervolgens leidt tot de ontmaskering van de leugenachtige herbergiersdochter. Die op haar beurt veroordeeld wordt tot de doodstraf. De haan en de hen, uit het culinaire graf herrezen. De opstanding is niet alleen voorbehouden aan Jezus. De prijs is inclusief diepe (5 cm) zwarte baklijst met gouden rand.
Burgos
2011Burgos imponeert door zijn gigantische gotische kathedraal van Santa Maria. De kerk is daarom prominent in beeld gebracht. Het is een woud van spitse bewerkte torentjes die wit schitteren in het felle licht. De lucht daarboven is azuurblauw. Een feest voor het oog. Maar het interieur is misschien nog wel indrukwekkender, en spreidt bijna stuitend de macht van het katholieke Spanje ten toon. Het is alles goud wat blinkt. Het goud is terug te vinden in de nog kale platanen van de Paseo Espolón die in het schilderij ondersteboven in de lucht boven de kathedraal hangen. Het flamboyante van de Santa Maria is eveneens terug te vinden in de kleuren van de gevels: wit, cadmiumgeel en rood. In de kerk bevindt zich het graf van Spanjes bekendste veldheer: El Cid. Met Sint Jacob wordt hij gerekend tot het vreeswekkende bataljon Matamoros. Op het doek is hij, verguld uiteraard, en gezeten te paard terug te vinden op een van de daken van de kathedraal. De tekst in het schilderij (rechts) is afkomstig van Cees Nooteboom uit zijn boek ‘De Omweg naar Santiago’ (1992), c.q. het hoofdstuk ‘Nog steeds niet in Santiago’ (1982). Op enkele plekken aan de zijkanten zijn blauwe glazen steentjes aangebracht die, net als het goud, de ultieme rijkdom moeten verbeelden: edelstenen en goud, het is een geslaagde combinatie in veel kerkelijke kunst. De prijs is inclusief zwart-gouden baklijst.
La Meseta
2011De Meseta is de hoogvlakte tussen Burgos en León, op een hoogte van zo’n 800 à 900 meter, en met een lengte van globaal 200 kilometer. Fietsen op de Meseta is jezelf leegmaken. Tijd om te mediteren en het Zen-gevoel bij je op te wekken. Niet zonder reden zijn daarom een aantal meditatieve elementen (aan de rechterzijde) ingevoegd: de Tibetaanse gebedsvlaggetjes en de namen van de aaneenschakeling van de langzamerhand ontvolkt rakende dorpen op de route tussen de twee prachtige steden Burgos en León, als kralen aan de rozenkrans. Het enige leven dat je tegenkomt tijdens je lange tocht zijn de ooievaars die grote nesten gebouwd hebben op bijna alle kerktorens op de route. Toch nog leven in de dode dorpen. De oneindigheid tegemoet, met kaarsrechte wegen in een kaal en desolaat landschap, in de verte dreigt het Cantabrisch gebergte. Die zorg is voor later. Nu brandt de zon boven mijn hoofd. De prijs is inclusief zwart-gouden baklijst.
León
2012León. Doek 7 in de reeks On The Road. De machtige kathedraal doemt op tegen de al donker wordende azuurblauwe lucht. Aan de rechterzijde zijn de stapelbedden zichtbaar, hondertwintig waren het er, bij de Carmelitessen. Slapen komt er niet van. Mijn oordoppen kan ik in het donker niet vonden. Stalag 2010, zo noemde ik de slaapplek. Waar het van slapen niet echt kwam. Het schilderij zit in een strakke zwarte baklijst met gouden rand.
Cruz de Ferro
2012Doek 8 in de reeks 'On The Road': Cruz de Ferro. Het eindpunt van de bijna 2500 kilometer lange fietstocht naar Santiago de Compostela nadert. De rust van de Spaanse Meseta ligt achter je, en het venijn zit in de staart, de laatste 300 kilometer met venijnig hooggebergte. De eerste hobbel na Leon doemt voor je op: het hoge kruis op de berg van Cruz de Ferro (1505 meter). Pelgrims stapelen hier een steen (of een andere persoonlijke relikwie) op de steeds maar aangroeiende berg. In de verte de besneeuwde toppen van het Cantabrisch Gebergte. Vanaf hier rust Sint Jacobs zegen op je: Santiago is binnen handbereik. Hoe dan ook. De wind neemt je gebeden (hier in de vorm van vergulde ginkho bladeren) mee. Oceaanwind in een staalblauwe lucht. Het doek is ingelijst in een brede zwarte baklijst met goeden rand.
O Cebreiro
2012Het 9e doek in de reeks 'On The Road': O Cebreiro (1310 meter). De naam duidt op een van de zwaarste cols op de camino naar Santiago de Compostela. Op de dag dat ik er fiets is het 32 graden, staat de zon als een vuurbal in de strakblauwe lucht, en kruipen hellingspercentages van 15% en meer onder me door. De Hel op aarde. Het inferno van Dante. In de lucht staat de inmiddels beroemde uitspraak van Lance Armstrong: "Sometimes you're the hammer, somtimes the nail. Today I was the nail". In de zwarte, vurige berg die leidt naar de top van O Cebreiro, heb ik uitspraken verwerkt als 'The Grapes of wrath', 'Nine Eleven', 'Burnout', Great Depression', Off Road', De Profundis', Luctor et emergo' en 'Fata Morgana'. Zweetdruppels van lood vallen omlaag, het is stoempen die dag. Ik heb dus geen oog voor het verblindend mooie berglandschap en het frisse lentegroen om me heen. Ook dit schilderij zit in een zwarte baklijst met gouden rand.