Paustovkij - Borges
Het werk van de Russische schrijver Paustovskij boeit mij al jaren. Het geeft een goed beeld van Rusland tijdens de jaren van de communistische revolutie, met name rondom de Zwarte Zee. Paustovskij is als geen ander in staat een fantastische wereld te scheppen, als in een droom, waarin natuur en fantasie een hoofdrol spelen
uit 1995 tot 2012
(klik op de afbeelding om het werk groter te bekijken)
stuur een bericht naar de kunstenaar
Ik zou het moeten hebben over ons vertrek uit Batoem
2012Omdat ik een liefhebber ben van de boeken van de Russische schrijver Konstantin Paustovkij, schilderde ik in 1995 - de Berlijnse Muur was 6 jaar eerder gevallen - een zestal acryl schilderijen (40x60) op 300 grams papier. Paustovskij (in zijn jeugd woonde hij in Kiev) schreef prachtige verhalen over de Oekraïne, Georgië, de Zwarte Zee en steden als Batoemi en Odessa. Batoemi is een stad in het zuidwesten van Georgië aan de Zwarte Zee. Teksten uit 'De reis naar het zuiden' zijn in het schilderij verwerkt, zoals: ● Zo ben ik dus ook weer over zonsondergangen begonnen, terwijl ik het eigenlijk zou moeten hebben over ons vertrek uit Batoem en een laatste blik op deze ongewone schilderachtige stad zou moeten werpen.De zon ging onder. De in lilakleurig waas gehulde avond bracht…
Historia de la noche
2005'Historia de la noche' (geschiedenis van de nacht) is de titel van een beroemd gedicht van Jorge Luis Borges. Voor de schrijver werd de nacht een echte nachtmerrie, omdat hij steeds minder ging zien en tenslotte blind werd. Maar hij bleef schrijven. Gelukkig.
La Luna
2006La Luna, heet het gedicht dat Jorge Luis Borges schreef voor zijn - onbereikbare - geliefde Maria Kodama. Het bleef allemaal platonisch. DE MAAN Er is zoveel eenzaamheid in dat goud. De maan van de nachten is niet de maan die de eerste Adam zag. De lange eeuwen van het menselijk waken hebben haar beladen met onheuglijke tranen. Kijk maar. Ze is je spiegel
Postscriptum voor de Aleph
1998Een van de bekendste fantastische - zeg maar gerust: surrealistische - verhalen van Borges heet 'De Aleph'. De Aleph staat symbool voor het alles omvattende, het heelal van zelfs voor de oerknal. Quasi nonchalant vervlecht Borges in zijn verhalen op uiterst ingenieuze wijze en in een glasheldere stijl realiteit en droom en presenteert hij fundamentele problemen als een spel, waarbij hij de lezer vaak misleidt en op het verkeerde been zet. Fantasie en werkelijkheid lopen voortdurend door elkaar. Bewust schept hij een nieuw perspectief op de werkelijkheid, onder meer door een vermenging van bronnen waarop hij zich beroept: sommige daarvan zijn makkelijk te achterhalen, andere zijn volkomen apocrief of zo moeilijk op te sporen dat de lezer voortdurend twijfelt aan de authenticiteit.
Het testament van Beatriz Viterbo
1998De onbereikbare geliefde Beatriz Viterbo (speudoniem) heeft het met een ander aangelegd. Borges is er kapot van. Hij kan er alleen nog maar over schrijven. Hij ziet het als haar, door hem geschreven, testament. Ook al omdat hij daarna te horen krijgt dat Beatriz overleden is. Zoals in veel van de korte verhalen Borges, is de hoofdpersoon is een gefictionaliseerde versie van de auteur. Aan het begin van het verhaal, hij is in de rouw vanwege de recente dood van een vrouw die hij liefhad - Beatriz Virterbo - en is vastberaden naar het huis van haar familie te gaan om daar zijn condoleances aan te bieden. Na verloop van tijd komt hij te weten dat haar neef, Carlos Argentino Daneri, een middelmatige dichter met een sterk overdreven beeld van zijn eigen talent, ervoor heeft gezorgd dat zijn levenslange zoektocht naar het schrijven van een episch gedicht op elke plek van onze de planeet mogelijk is.
Het labyrint van Tlön
1998"Tlön, Uqbar, Orbis Tertius" is een verhaal van de Argentijnse schrijver Jorge Luis Borges. Het verhaal werd voor het eerst gepubliceerd in het Argentijnse dagblad Sur in mei 1940. In 1944 werd het opgenomen in Borges’ verhalenbundel Fantastische verhalen (Ficciones). De klassieke cultuur van Tlön bevat verder ook maar één tak van wetenschap: de psychologie. De mensen van Tlön zien het universum als een reeks mentale processen, die zich niet ontwikkelen in de ruimte maar successievelijk in de tijd. De waarneming van een rookwolk aan de horizon en daarna van het veld dat in brand staat en daarna van de halfgedoofde sigaar die de brand heeft veroorzaakt wordt gezien als een voorbeeld van ideeënassociatie. Verder worden een complexe theorie uiteengezet over het materialisme van Tlön, gedachten over gelijkheid en identiteit en werkelijkheidsvorming door de taal. Centraal staat het idee van de vermenigvuldiging. en het daarmee samenhangende begrip Hrönir: “Twee personen zoeken een potlood: de eerste vindt het en zegt niets; de tweede vindt een niet minder werkelijk potlood, maar meer aansluitend bij zijn verwachtingen."
Het labyrint van Tlön 2
1998"Tlön, Uqbar, Orbis Tertius" is een verhaal van de Argentijnse schrijver Jorge Luis Borges. Het verhaal werd voor het eerst gepubliceerd in het Argentijnse dagblad Sur in mei 1940. In 1944 werd het opgenomen in Borges’ verhalenbundel Fantastische verhalen (Ficciones). De klassieke cultuur van Tlön bevat verder ook maar één tak van wetenschap: de psychologie. De mensen van Tlön zien het universum als een reeks mentale processen, die zich niet ontwikkelen in de ruimte maar successievelijk in de tijd. De waarneming van een rookwolk aan de horizon en daarna van het veld dat in brand staat en daarna van de halfgedoofde sigaar die de brand heeft veroorzaakt wordt gezien als een voorbeeld van ideeënassociatie. Verder worden een complexe theorie uiteengezet over het materialisme van Tlön, gedachten over gelijkheid en identiteit en werkelijkheidsvorming door de taal. Centraal staat het idee van de vermenigvuldiging. en het daarmee samenhangende begrip Hrönir: “Twee personen zoeken een potlood: de eerste vindt het en zegt niets; de tweede vindt een niet minder werkelijk potlood, maar meer aansluitend bij zijn verwachtingen."
Heimwee naar de geur van een samovar
1995Batoem is een stad aan de Zwarte Zee, een stad met boortorens (olie) en schitterende kerken. En een uitzonderlijk klimaat. Voor Paustovskij een rijk en in alle opzichten warm land.
Het verlaten Taurië
1995'De oude stoomboot 'Poesjkin bracht ons naar Jalta. Het was windstil weer op zee' en 'De Krim verhief zich uit het zeeblauw als het Schateiland': zinnen uit 'Het verlaten Taurië' van Konstantin Paustovskij (in: 'Verre Jaren'). Zinnen als een warme avondwind.
Avondwind met waterlelies
1995In 'Verre Jaren', het eerste deel van zijn herinneringen schrijft Paustovskij over zijn gelukkige en rustige jeugd in het tsaristische Rusland, een wereld van hechte vriendschappen in een bijna exotische wereld. Een jeugd als een warme avondwind.
Vertel me van de Zwarte Zee
1995"De Zwarte Zee" van Konstantin Paustovskij, oorspronkelijk gepubliceerd in 1935, speelt zich af op de Krim. Het boek is een mengeling van romantische lyriek en nauwkeurige beschrijvingen vol specialistische kennis over de zee, haar flora en fauna, de winden, het reliëf van de kust, de kustplaatsen en hun geschiedenis. Als Paustovskij op poëtische wijze de kleur van het zeewater beschrijft, geeft hij er meteen de chemische formule bij alsook de uitleg waarom de zee, als gevolg van bepaalde zouten, een groenachtige kleur aanneemt. Het is de sfeer van dit fantastische boek die ik in deze gouache heb vorm willen geven. Paustovkij: hij zorgt ervoor dat je nooit bent uitgelezen, en dat je nooit raakt uiotgeschilderd.
Odessa - Vanavond steekt de stormwind op
1995Een snerpende noordenwind blies de troepen van Denikin weg uit Odessa (Oekraïne). In de verte nog het geluid van uiteenspattende granaten. Het is het jaar 1920 in Odessa aan de Zwarte Zee en de Revolutie is nog in volle gang.
Begin van een onbekend tijdperk
1995Kostantin Paustovkij doet in zijn zesdelige memoriaal over zijn leven in Rusland onder de tsaren, en daarna onder de communistisch, verslag over een tijdperk waarin alles veranderde. De trein stond niet alleen symbool voor vooruitgang, maar was belangrijk voor het transport van de grote Revolutie.
Brief voor Emma Zunz
1998Het schilderij is gebaseerd op een kort verhaal uit de verhalenbundel “De Aleph en andere verhalen” van de Argentijnse schrijver Jorge Luis Borges (1899-1986); het verhaal is getiteld “Brief voor Emma Zunz”.
Tiflis
1995Konstantin Paustovskij schrijft zoals Marc Chagall schildert: het is alsof er een droomwereld voor je open gaat in een bijna surrealistische natuur. Maar het is gewoon zijn jeugd en zijn jeugdige fantasie.
Verre Jaren
1995'Verre Jaren' is de titel van het eerste deel van de herinneringen van Konstantin Paustovkij. Hij vertelt over zijn gelukkige jeugd in het dan nog tsaristische Rusland. Het zou snel allemaal anders worden.